Đặt câu hỏi sẽ giúp sinh viên tiến bộ nhanh

Tiến sĩ Nguyễn Thành Nam - người sáng lập Đại học trực tuyến FUNiX chia sẻ, hình thức giảng dạy theo kiểu thầy giảng trò nghe đã ăn sâu vào nhận thức của nhiều người. Trong đó, giáo viên là người đặt câu hỏi còn học sinh, sinh viên phải trả lời.

Việc đặt câu hỏi giúp người học giải tỏa những thắc mắc của mình, có nhiều kiến thức mới mà thầy cô không chia sẻ hết. Thường xuyên đặt câu hỏi với người dạy sẽ giúp sinh viên phát huy tinh thần sáng tạo và khả năng tư duy của mình.

"Sinh viên nên chủ động đặt câu hỏi, kể cả những câu hỏi 'ngu' mới hy vọng tiến bộ. Tôi thấy các bạn trẻ Việt Nam rất thụ động trong việc học, nhiều bạn còn quan niệm, kết quả học tốt hay không là do người thầy. Đây là một quan điểm rất phản giáo dục", ông Nam nói.

Là hiệu trưởng của trường đại học trực tuyến đầu tiên tại Việt Nam, ông Nam chia sẻ "hỏi ngu là cách duy nhất để trưởng thành". Là một trong 13 người sáng lập ra Tập đoàn FPT, đồng thời có nhiều năm làm việc ở những vị trí khác nhau, ông Nam cho rằng, khi đi làm, nhất là làm việc với các đối tác nước ngoài, không ít bạn trẻ nhận ra mình đã bỏ nhiều cơ hội vì không dám mạnh dạn đặt câu hỏi và thể hiện bản thân. Vì vậy, thay vì tự ái hay "giấu dốt", ông khuyên sinh viên của mình thẳng thắn trao đổi và đặt câu hỏi trong lúc học.

Là người có nhiều năm kinh nghiệm trong môi trường kinh doanh lẫn giáo dục, Tiến sĩ Nguyễn Thành Nam cho rằng đặt câu hỏi là một trong những cách giúp sinh viên tiến bộ nhanh.

Trong cách học thụ động này, theo ông Nam, ngoài trách nhiệm của người thầy thì có một phần lỗi từ phía phụ huynh. Trẻ em sinh ra tự bản thân đã có nhu cầu đặt câu hỏi, vì thế, nếu trẻ không muốn đặt câu hỏi là do người lớn không khuyến khích. Ông ví dụ, trong gia đình, nhiều phụ huynh thường hay có những câu nói như “Con hỏi để làm gì nhiều thế, lắm mồm, trẻ con biết gì mà hỏi….”. Những câu nói đó sẽ khiến trẻ không muốn đặt câu hỏi nữa.

Trẻ em không cần câu trả lời đúng nhưng cần người lớn lắng nghe, thậm chí bố mẹ có thể trả lời là “không biết” cũng không sao. Tuy nhiên, bố mẹ không nên né tránh hoặc mắng mỏ khi con đặt quá nhiều câu hỏi.

Còn khi đi học, Tiến sĩ Nam cho rằng, có không ít trường hợp giáo viên không trả lời được câu hỏi của trò nên thường lờ đi hoặc vì phải chạy theo giáo án, thời gian, lớp lại đông học sinh nên không có nhiều thời gian để giải đáp những thắc mắc. Điều này khiến học sinh ngày càng ngại đặt câu hỏi.

Ông cho rằng, chính cách thiết kế trường học như hiện nay làm cho thầy và trò không có điều kiện để hỏi đáp. Nếu thầy giáo gợi mở thì học sinh sẽ không ngần ngại đặt câu hỏi.

"Ở môi trường học online, chúng ta có thể giải quyết được bài toán này với chi phí vừa phải. Học sinh sẽ được học những gì mình thích và hỏi thầy về những băn khoăn", ông Nam nói và cho rằng mô hình này nên áp dụng từ cấp đại học. Vì ở bậc này, sinh viên không bị quản lý quá chặt chẽ nên có thể thay đổi.

Hiện Đại học trực tuyến FUNiX luôn khuyến khích sinh viên đặt câu hỏi, và đây cũng là một trong những tiêu chí để đánh giá kết quả học tập. 

Ngoài khuyến khích sinh viên, để tạo động lực cho người dạy, trường sẽ tính thu nhập cho giáo viên dựa trên số câu hỏi đã trả lời với tiêu chí "Trò không hỏi thì không thi đậu. Thầy không trả lời thì không có thu nhập".

Ở FUNiX, không ít thầy giáo thức đến 2-3h sáng để trả lời câu hỏi cho trò. Số tiền các mentor (chuyên gia) này nhận là một USD mỗi câu hỏi.

Ngọc Anh