12:02:00
Tìm được trường học phù hợp cho con dường như là nhiệm vụ khó khăn, đặc biệt với những người mới đến Hong Kong. Các trường học đều cạnh tranh nhau. Cha mẹ không có nhiều thời gian để quyết định trường học, phong cách giáo dục phù hợp với con mình trước khi năm học bắt đầu. Một quyết định, có thể ảnh hướng đến không chỉ việc học của trẻ mà còn cả cuộc sống ở đại học và làm việc sau này, là chọn học theo hệ thống chương trình phổ thông Anh (GCSE) và dự bị đại học (A-level) truyền thống hay chọn chương trình Tú tài quốc tế (IBDP).
Theo Education Post, có rất nhiều điểm khác nhau giữa hai hệ thống giáo dục. IB yêu cầu tối thiểu 6 môn học bắt buộc, trong đó có môn ngoại ngữ và viết luận. Trong khi đó, A-level chỉ yêu cầu người học học tối thiểu 3 môn và không quy định rõ môn nào.
Khi lần đầu tiên được giới thiệu, IB nhận được phản ứng trái chiều từ phụ huynh Hong Kong. Một số cho rằng IB đưa ra nhiều lựa chọn về môn học, khuyến khích phát triển nhiều kỹ năng và chú trọng vào tư duy độc lập. Tuy nhiên, nếu theo học IB học sinh xuất sắc cũng phải đối mặt với nguy cơ không vào được trường đại học mong muốn khi phải cạnh tranh với các ứng viên theo học A-level.
Nhưng sự công nhận toàn cầu với IB ngày một tăng đã khiến một số trường ở Hong Kong và Anh chuyển sang giảng dạy theo IB. Mặc dù A-level tiếp tục thành công, một số người cảm thấy rằng IB mang đến phương pháp tốt nhất cho giáo dục trung học.
Một ví dụ điển hình là Tổ chức các trường tiếng Anh (ESF) đã chuyển sang áp dụng IB từ năm 2009. ESF giảng dạy theo phương pháp giáo dục của IB cho học sinh lớp 5 trở lên. Chris Durbin, nhân viên phát triển cấp cao thuộc trung học ESF, tin rằng điều này mang lại lợi ích cho học sinh trong suốt thời gian học và giúp họ chuẩn bị cho cuộc sống và công việc đầu tiên. Tỷ lệ trúng tuyển đại học là quan trọng nhưng người học sẽ phát triển tiếp như thế nào sau khi học xong cũng cần phải xem xét. Ông Durbin cho rằng mức lương khởi điểm của người học IB cao hơn nhiều so với A-level. Điều này là do “sự chuẩn bị thông qua tư duy độc lập mà người học phát triền từ kiến thức lý thuyết”.
Theo Durbin, tính độc lập và sáng tạo đang trở thành các yếu tố quan trọng khi xét tuyển vào đại học. Các trường đại học hàng đầu đánh giá trên cách bạn nghiên cứu và suy nghĩ hơn là những gì bạn đã biết. Vấn đề là ai cũng có thể đưa ra thông tin, vì vậy tư duy phản biện trở thành một yếu tố quan trọng. Theo học IB sẽ giúp người học nuôi dưỡng các giá trị này.
Tiến sĩ Judith Guy, trưởng khoa học thuật tại Học viện Victoria Thượng Hải, nhấn mạnh lợi ích từ việc chú trọng vào các kỹ năng quản lý thời gian, kỹ thuật nghiên cứu và viết phân tích trong IB. Bà Guy nói thêm: “Chứng chỉ IB là một công cụ dự báo chính xác thành công trong đại học. Nó tạo điều kiện cho học sinh phát triển các chiến lược quan trọng về nhận thức, kiến thức sẵn có và hành vi học tập cần thiết cho thành công ở đại học”.
Ví dụ, các bài luận năm nhất sẽ không là nỗi sợ hãi cho những sinh viên đã thực hành kỹ năng viết trong môi trường điều kiện. Điều quan trọng được học ở đại học là “đặt câu hỏi và nghi vấn về giới hạn hiện tại của kiến thức” cho dù học toán, triết học hay thơ ca Pháp. Vì vậy, người học càng sớm được tiếp cận với những nguyên tắc này thì càng tốt cho họ. Bà Guy tin rằng sự thành công của IB nằm ở sự phát triển toàn diện và học tập nghiêm khắc. Thực tế, không có lạm phát điểm, tỷ lệ đỗ không đổi hàng năm và điều này cả thế giới đều biết.
|
Hàng năm, Hong Kong đều có các học sinh nhận được điểm tối đa 45 trong bằng IB. Chương trình giảng dạy này đang ngày càng phổ biến ở Hong Kong. Ảnh: Education Post |
Mặc dù sự quan tâm dành cho IB ngày càng tăng, nhiều phụ huynh vẫn thích hệ thống A-level hơn. James Martin, giám đốc nghiên cứu tại trường Quốc tế Harrow Hong Kong, cho biết A-level là chứng chỉ uy tín và được các trường đại học, nhà tuyển dụng sử dụng như một chuẩn mực đánh giá khả năng của người học hơn 60 năm nay. Đặc biệt, các nhà giáo dục bậc đại học và cao hơn hiểu sâu sắc và kỹ lượng về A-level. Ở AS-level (bậc 1 của A-level), học sinh vẫn có thể chọn 4 môn học. Những học sinh giỏi hơn có thể chọn 5 môn vào năm cuối của A-level. Điểm mạnh của A-level là học sinh có thể chuyên môn hóa và do đó được học những môn chuyên sâu. Họ không phải học những môn mà mình kém.
Ba môn học ở A-level thường cụ thể và liên quan đến nhau. Khóa A-level kiểm tra môn học chi tiết hơn và mang lại một lợi thế nhất định trước khi học chuyên ngành tại đại học. Các trường học A-level cũng có thể cho học sinh học nhiều lĩnh vực như trong IB bằng cách bổ sung các cơ hội và sự theo đuổi môn học khác. Ví dụ, Harrow đưa ra chứng chỉ dự án mở rộng, một khóa học về triển vọng quốc tế riêng biệt, và một chương trình ngoại khóa toàn diện để đảm bảo sinh viên có một nền giáo dục hoàn hảo.
Trong thế giới việc làm đang thay đổi, điều quan trọng là học sinh phải phát triển toàn diện và trau dồi các kỹ năng bên cạnh khả năng học tập. Những nhà tuyển dụng ngày nay muốn người lao động phải có tư duy cởi mở, trách nhiệm xã hội, sẵn sàng đón nhận rủi ro và phải có tư duy phản biện. Về lý thuyết, cả A-level và IB đều có thể mang đến cho người học những giá trị này, nhưng thực tế còn phụ thuộc rất nhiều vào việc giảng dạy.
Hãy nhớ rằng các trường đều có đội ngũ chuyên môn, vì vậy chất lượng của một trường không nên chỉ đánh giá vào việc trường giảng dạy theo IB hoặc A-level. Một trường học tuyệt vời nên cung cấp chương trình giảng dạy xuất sắc, kể cả hội đồng thi tuyển.
IB và A-level sẽ phù hợp với những đối tượng khác nhau ở các thời điểm khác nhau. Nếu con bạn sắp vào trường mới với nhiệm vụ trước mắt là tham dự kỳ thi chung, xác định chương trình nào gần với chương trình giáo dục sau này hay lựa chọn nghề nghiệp sẽ giúp bạn đưa ra quyết định phù hợp. Cuối cùng, đây là một sự lựa chọn của cá nhân.
Quỳnh Linh