Ở Thụy Sĩ, trách nhiệm giáo dục trẻ em phụ thuộc vào từng khu vực và thành phố tự trị với những chương trình riêng. Thụy Sĩ cũng có một số trường tư thục tốt nhất (và đắt nhất) thế giới, từ cấp mẫu giáo lên đến đại học.
Mẫu giáo
Độ tuổi bé nhất học mẫu giáo được quy định bởi từng khu vực, thường ở giữa 4 tuổi và 4 tuổi 9 tháng. Mẫu giáo kéo dài cho đến khi trẻ bắt đầu học tiểu học (6 tuổi).
Theo một thỏa thuận toàn quốc, hai năm mẫu giáo sẽ trở thành tiêu chuẩn trên khắp Thụy Sĩ. Tuổi tối thiểu đi học (4 tuổi) và ngày tính tuổi (31/7) sẽ được áp dụng với các khu vực đã thông qua thỏa thuận này.
Tiểu học
Trẻ thường bắt đầu vào tiểu học khi 6 tuổi, điều này cũng được thống nhất giữa các khu vực. Tiểu học là bắt buộc và miễn phí ở Thụy Sĩ. Các khu vực và thành phố tự trị chịu trách nhiệm tổ chức và tài trợ cho trường tiểu học. Ở Thụy Sĩ, tiểu học được coi là 6 năm học đầu tiên (không tính mẫu giáo hay nhà trẻ) của trẻ.
Thụy Sĩ đang nỗ lực để hài hòa hệ thống giáo dục các khu vực. Ảnh: Swiss Info. |
Trung học cơ sở
Kết thúc tiểu học, trẻ em Thụy Sĩ phải tiếp tục học trung học cơ sở, kéo dài 3-5 năm, tùy thuộc vào các khu vực và thành phố. Trung học cơ sở cũng là bắt buộc và miễn phí, đánh dấu giai đoạn cuối cùng của giáo dục bắt buộc. Trẻ em ở cấp này thường có độ tuổi 12-15. Không có kỳ thi toàn quốc khi kết thúc lớp 9 (năm học cuối), vì vậy học sinh không có chứng nhận tốt nghiệp.
Trẻ em được đánh giá và xếp lớp theo thành tích học, nhận xét của giáo viên và có thể có một bài kiểm tra. Các bài kiểm tra, hành vi và thái độ học tập được sử dụng để đánh giá trẻ có thể lên lớp hay không.
Ở cấp trung học cơ sở, trẻ học những kiến thức cơ bản như toán, địa lý và hai ngoại ngữ. Học sinh ở cấp này được chuẩn bị kỹ lượng cho giáo dục dạy nghề hay tiếp tục học ở cấp trung học phổ thông.
Trung học phổ thông
Giáo dục trung học phổ thông không bắt buộc ở Thụy Sĩ, và được chia thành hai nhóm: giáo dục phổ thông và dạy nghề. Khoảng 20-30% học sinh theo học các trường trung học phổ thông, còn lại hầu hết học nghề.
Các trường trung học phổ thông được quản lý bởi cả chính quyền khu vực và liên bang, nhưng chính quyền khu vực thường thiết lập những yêu cầu xét tuyển. Ở hầu hết khu vực, kỳ thi tuyển sinh là một phần quan trọng để xác định xem học sinh đủ tiêu chuẩn theo học một trường nào đó không.
Vào cuối cấp trung học phổ thông, học sinh phải làm luận án và trải qua một loạt bài kiểm tra. Nếu vượt qua, học sinh sẽ được cấp bằng matura (bằng tú tài), cho phép nhập học vào các trường đại học trong khu vực hay Học viên Công nghệ liên bang. Một số trường đại học áp dụng bài kiểm tra cụ thể, ví dụ trường hợp một người nói tiếng Pháp muốn học y khoa trong khu vực nói tiếng Đức.
Quỳnh Linh (theo Swiss Info)